EGYPTE - DE RODE ZEE
Duiken in Egypte.
Grofweg wordt de Rode Zee ingedeeld in een aantal duikgebieden:
1. Dahab
2. Sharm el Sheikh
3. Hurghada
4. Safaga
5. Port Ghalib
6. Marsa Alam



1. Duiken in de straat van Tiran en Dahab.
Dahab is misschien wel de minst bezochte duikbestemming van Egypte maar kent toch ruim 25 duikstekken. Normaal gesproken maakt men hier overwegend kantduiken of duiken met de Zodiac naar de interessante duikstekken rondom Dahab. Bij Dahab kun je het wereldberoemde Blue Hole vinden maar ook Islands en The Canyon zijn interessante plekken, vooral voor gevorderde duikers.

Ik weet uit eigen ervaring dat de duikstekken vanaf Sharm El Sheik richting Dahab (Ras Gozlani, Gordon Reef, Thomas Reef en Jackson Reef (allen in de straat van Tiran) adembenemend mooi en ongerept zijn. Sommige riffen waren voor langere tijd gesloten en dus nu in een topconditie.

Diepe duiken kun je maken in The Canyon en The Blue Hole. Met de eerste hebben we met een ploeg 2x ervaring opgedaan. Hier kun je diep duiken en bijvoorbeeld onder een boog door op ruim 50 meter diepte. Onder je zwemmen dan vaak wittiprifhaaien. 

De Straat van Tiran is een smalle zeepassage bij de monding van de Golf van Aqaba. Hij wordt aan de westzijde begrensd door de Sinai en aan de oostzijde door Tiran-eiland. In deze zeestraat liggen vier prachtige koraalriffen die genoemd zijn naar Britse cartografen uit de 19e eeuw: Jackson, Woodhouse, Thomas en Gordon.

Door de ligging van de riffen en de daarmee samenhangende sterke stromingen, worden dagelijks grote hoeveelheden plankton en andere voedingstoffen vervoerd, waardoor koralen en vissen veel voeding krijgen. Dit trekt grotere rovers aan als barracuda’s, makrelen, tonijn en haaien. Met een beetje geluk kun je deze rovers dan ook treffen tijdens een duik langs de wanden van de riffen.


Het wrak van de Lara op het Jackson Reef ligt deels boven water.
Adembenemende koraalformaties en grote vis!
Gordon Reef.
Het meest zuidelijke rif verschilt nogal van de andere riffen. Deze duikstek is bekend van het wrak van de Lovilla (of ook Lullia), een wrak gezonken in 1981. Het wrak ligt voor het grootse gedeelte aan de oppervlakte. Er is een vaste ankerlijn voorzien aan de zuidkant van Gordon Reef , waar je ook een zandplateau vindt, zacht hellend van 10 - 24 meter. Je kan hier duiken vanaf de shamandura naar het oosten en daarna noord langs de oostzijde van het rif. Halfweg zie je op 10-20 meter metalen vaten liggen, vanaf hier kan je terugkeren naar de boot of verder noordwaarts duiken en een driftduik maken. In dat geval kom je aan een klein zandplateau waar buisalen (garden eels) wonen. De derde mogelijkheid is de exploratie van het zandplateau dat zich uitstrekt in zuidwestelijke richting, nadat je een met zand gevuld rond dal (amfitheater of haaienput) voorbijsteekt, zie je een massa kabels en ijzeren staven. Vanaf hier kan je terug naar de boot, ofwel door richting rif te zwemmen, of via een met vuurkoraal bezaaide zone en al driftend langs de westzijde.

De stroming aan de zuidkant is zelden sterk maar hij kan ook over het plateau heenkomen. De boten leggen over het algemeen aan de zuidzijde van het plateau aan waar het ongeveer 8 meter diep is. De drop-off kun je dan bereiken door naar het oosten te zwemmen. Driftduiken worden aan de oostzijde van het rif gedaan, van zuid naar noord. Op het einde van de drift kom je op een plateau aan de noordkant. Blijf kijken in het blauw, je kunt haaien tegenkomen.





Thomas Reef.
Thomas Reef is het kleinste rif in de straat van Tiran, tussen Gordon Reef en Woudhouse Reef. Vrijwel altijd maak je hier driftduiken vanwege de sterke stroming. De uiteinden van de riffen zijn plateau's op ongeveer 25 meter diepte waar vaak haaien in het zand liggen. Je kunt hier ook grote gorgonen vinden en met een beetje geluk tonijn.

Aan de noordtip van Thomas Reef kun je het mysterieuze wrak van de Lara vinden, een cypriotisch vrachtschip. Veel van het wrak is geborgen maar op 60 meter kun je de midden- en achtersectie vinden. De brug en masten reiken tot 45 meter. Tijdens je opstijging zie je de beste koralen van Sharm en van juli tot oktober is er een grote kans dat je de "men in grey suits" tegenkomt. Jackson Reef trekt scholen hamerhaaien aan. Het is niet ongebruikerlijk dat er 15 tegelijkertijd om je heen zwemmen. Aan de westzijde van het rif vind je :"The Aquarium" , een van de mooiste koraaltuinen van de Rode Zee!

Een aparte alinea is zeker bestemd voor de Canyon van Thomas Reef. Deze scheur in de grond (zo lijkt het) zie je al als je net onderduikt. Hij start op 35 meter en is alleen bestemd voor tekkies! Er zijn arches op 44m, 51m en 61m! Thomas Reef is de plek bij uitstek voor de technische duikers. Onder de 2e boog is een tunnel en op 80 meter diepte! is een gitzwarte grot.
Jackson Reef.
Het meest noordelijke rif van de 3 riffen. Het wrak van de Lara kun je vinden aan de noordkant van het rif. Je kunt bij Jackson Reef fraaie duiken langs de wanden van het rif maken. Jackson Reef is de plaats bij uitstek om in de maanden juli-september hamerhaaien te spotten aan de noordkant van het rif.
Woodhouse Rif.
Tussen Gordon Reef en Jackson Reef ligt het Woodhouse Rif. Tijdens driftduiken langs de steile rifwand kun je scholen makrelen en grote tonijnen tegenkomen.

 
2. Duiken bij Sharm el Sheikh.
Sharm El Sheikh ligt op het puntje van het Sinaï-schiereiland en biedt voor iedere duiker een grote verscheidenheid aan riffen, koraalmuren en wrakken die iets verder weg liggen. Er zijn bijna vijftig duikcentra in Sharm te vinden en het is dé plek waar meer Europeanen leren duiken dan waar ook te wereld!

Je kunt in Sharm vanaf de kant duiken maar om de mooiste plekjes te vinden moet je toch met een (dag)boot op pad. Nadeel is wel dat het vrij druk kan zijn onder water, in het bijzonder als s'-ochtends de dagboten arriveren op de riffen en honderden snorkelaars loslaten op het rif. De duikplaatsen zijn erg divers en je kunt er een grote verscheidenheid aan vissen aantreffen waaronder snappers, jack's, barracuda's en met veel geluk zelfs haaien.

Hieronder volgt een korte beschrijving van de meest geliefde duikstekken:

Ras Mohammed National Park.
Dit natuurpark ligt ongeveer 20 km ten zuiden van Sharm El Sheikh, op een smalle schiereiland naar de meest zuidelijke punt van de Sinaï. Het is het eerste en meteen ook best bewaarde natuurpark van Egypte. Het park is omringd door koraalriffen die zijn ontstaan na een verandering in de kustlijn, zo'n 70.000 jaar geleden. De duikstekken kenmerken zich door diepe verticale wanden en overhangen die minstens tot 100 meter diep gaan. Op sommige plaatsen is het zelfs dieper dan 700 meter! Door zijn ligging op het schiereiland Sinaï, op de splitsing van de Golf van Suez en de Golf van Akaba, komt er water samen met een verschillend zoutgehalte. Dit heeft in de loop der eeuwen gezorgd voor een spectaculaire combinatie van adembenemende riffen en grote vissen.

Duiken bij Ras Mohammed is slechts toegestaan in de aangewezen gebieden en bezoekers moeten het park voor zonsondergang hebben verlaten. Nachtduiken kun je dus vergeten! Ook betaal je een bijdrage voor het betreden van het park, meestal 5 euro per duiker.











Het wrak van de Jolanda.
In 1981 was het Cypriotische containerschip Jolanda onderweg van Piraeus naar Aqaba met een lading toiletten, badkuipen, wasbakken, een BMW 320 die ogenschijnlijk van de kapitein was, aluminium, plastic platen en containers met diverse goederen. Het schip liep tijdens een storm op het rif en zonk gedeeltelijk waarna ze op een richel terecht kwam op een diepte van ongeveer 25 meter. Tijdens een volgende storm in 1987 werd het schip van de richel afgeduwd en rust nu op een diepere richel op maar liefst 200 meter diepte. In 2005 werden delen van het wrak teruggevonden tussen de 145 meter en 200 meter. Het wrak zelf ga je dus niet zien maar wel een belangrijk deel van de lading die nog steeds op het plateau ligt, op een diepte van ongeveer 17 meter. De mast van het schip ligt op de zuidelijke helling en markeert de rand van een porseleinen tuin die bezaaid is met toiletpotten, badkuipen en stukken van containers. Er is nog maar weinig koraalgroei op het relatief jonge wrak maar het blijft wel een bijzondere plek om te duiken door het sanitair dat her en der verspreid ligt. De duik die begon in Anemone City eindigt meestal hier boven het wrak waarna de Zodiac je weer op komt pikken.
Hieronder volgt een korte beschrijving van de meest bekende duikstekken van Ras Mohammed:
Anemone City en Shark- en Jolanda Reef zijn de meest bedoken stekken in het gebied die vaak tijdens één enkele duik worden bezocht. Shark Reef en Jolanda Reef zijn twee zogenaamde Ergs (eilandachtige koraalformaties los in de zee) die opstijgen vanaf de bodem die maar liefst op 800 meter diepte ligt! De duiksite biedt verschillende opties om te driftduiken. De meest gebruikte route start meestal bij Anemone City waar vanzelfsprekend anemonen te vinden zijn. Dit gebied is ongeveer 12 tot 15 meter diep en een geschikte plaats zowel beginnende als gevorderde duikers.  Om vanaf Anemone City naar Shark Reef te zwemmen hoef je niks anders te doen dan mee te driften op de stroom die je in het blauwe water lijkt te brengen. Heel veel duikers raken tijdens deze drift gedesorienteerd omdat ze ook geen bodem zien. Je kunt het beste je buddy of de duikgids in de gaten houden. Enkele minuten later kom je vanzelf bij de grote wand die vol zit met de meest kleurige softcorals en waaierkoralen.

Always keep one eye on the reef en one eye in the blue want er is kans dat je grote vis gaat zien. De beste tijd voor grote vis is trouwens van juli tot augustus (scholen Barracuda's, Trevally's, Snappers en met heel veel geluk rifhaaien of.............. andere grotere haaien als hamerhaai of tijgerhaai. Als je de wand aan je rechterschouder houdt kom je vanzelf bij een open plek die Jolanda Reef heet. Dit is eigenljk een zanderig plateau tussen 2 Ergs. Jolanda's Oostelijke helling wordt gekenmerkt door verschillende soorten Gorgonia's, zachte koralen en tafelkoralen.
 
Duiktips voor Egypte.
Als je in Egypte gaat duiken zijn er zeker een paar tips om goed te onthouden:

  • Over het algemeen is het te huren duikmateriaal van een goeie kwaliteit. Echter, als je in de gelegenheid bent om je eigen spullen mee te nemen dan moet je dat zeker doen. Het is sowieso een must om altijd je eigen ademautomatenset en duikcomputer mee te nemen.
  • Als je Nitrox-gecertificeerd bent dan dien je toch op te letten of je voor de duiken die je gaat maken wel Nitrox nodig hebt. De laatste jaren is het gebruik van verrijkte ademgassen met zuurstof een hype geworden met als enige doel het spekken van het potje van de duikschool of -organisatie. De meningen over het gebruik van Nitrox lopen nogal uiteen. Sommige duikers stellen dat het tijdens een lange week duiken de vermoeidheid tegengaat. Als je daarin gelooft dan moet je zeker met Nitrox duiken. Ikzelf heb na een serie diepe duiken achter elkaar in Egypte (+60 meter) besloten om de Nitrox als hoofdgas voortaan links te laten liggen. Ik moet hier wel bij opmerken dat we toen met 2x 12 liter flessen doken en dus genoeg lucht hadden voor zowel de diepe duik als de lange decostops. Een extra fles met bijvoorbeeld een mengsel met 50% zuurstof om op te recomprimeren is (naar mijn mening) een veel effectievere manier om wat langer diep te blijven. Decoduiken moeten geen probleem zijn omdat iedere duik in principe een decoduik is.
  • Mocht je plannen hebben om met Helium en Zuurstof te gaan duiken dan dien je een dikke portemonnee mee te nemen. Helium wordt bijvoorbeeld uit Belgie ingevoerd en een paar diepe duiken met Trimix kosten dan al gauw honderden euro's extra!
  • Let goed op het gewicht van je bagage want de tijden dat je met kilo's overgewicht zonder problemen wegkwam lijken voorbij. Tijdens de wrakkentochten had ik gemiddeld tussen de 50- en 60 kg duikbagage. Sommigen presteerden het om meer dan 90 kilo aan extra duikspullen bij zich te hebben. Wij hebben tegenwoordig lichte duiksetjes en samen met een 5 mm neopreentje lukt het aardig om rond het maximale gewicht te blijven.
  • Het is helemaal afhankelijk van de rederij wat voor duikgids(en) je aan boord mag gaan verwachten. Tijdens al die Liveaboards hebben wij het allemaal meegemaakt; bazige duikgidsen, dronken duikgidsen, gidsen die stoned bleken te zijn en sukkels die zich niet aan de regeltjes hielden. Als het echt uit de hand dreigt te lopen is een tip om tegen zo'n amateur te vertellen dat je gaat overleggen met de rederij of duikorganisatie. Daar draaien ze meestal wel van bij. Een goeie rederij heeft professionele gidsen aan boord die zich de gehele week inzetten om het de gasten naar de zin te maken. Je merkt dat snel genoeg als je aan boord komt. Gidsen die contact met de gasten zoeken is een goeie indicator. Gidsen die zich afzonderen vaak foute boel. En natuurlijk hebben de slechte gidsen een hele trucendoos om de duik zo kort mogelijk te houden zodat ze weer snel aan boord kunnen zijn. Mocht dit spelen dan is het misschien nodig om een ervaren duiker van de groep dit met de gids en/of kapitein bespreekbaar te maken.
  • Door toedoen van een aantal noodlottige duikongevallen is men onder druk van de professionele duikorganisaties en de autoriteiten van Egypte begonnen om de regeltjes aan te scherpen. In het Zuiden mogen op een aantal plekken geen nacht- of schemerduiken meer gemaakt worden om haaienaanvallen te voorkomen. Ook moet er vaak een gids aan boord blijven om op de uitkijk te gaan staan en zo de Zodiacs naar de decoboeien te leiden.
  • Dieper duiken dan toegestaan brengt risico's met zich mee. Het kan zomaar gebeuren dat er een controledienst aan boord komt om de duikcomputers te checken op te diepen duiken. Sommige verzekeringsmaatschappijen betalen niet uit als is gebleken dat je de maximale duikdiepte hebt overschreden. Houd hierbij in je achterhoofd dat een tripje naar een decompressietank al snel $10.000,- kan kosten!
Werken als duikgids in Egypte.
Wie droomt er niet van, werken als duikgids in een warme omgeving in het mooiste kantoor te wereld. Het zijn vooral de jonge avonturiers die jaarlijks op pad gaan naar exotische duikscholen in tropische wateren om hun geld te verdienen. Om te werken als duikinstructeur of duikgids in Egypte moet je tegenwoordig nogal wat moeite doen. De tijden dat de duikgids tussen de duiken door rustig een jointje kon roken en s'-avonds een biertje met de gasten kon drinken liggen al weer enige tijd achter ons. Hoe je toe kunt treden tot het selecte groepje buitenlandse duikers die hun geld verdienen in de duikindustrie in Egypte lees je hier;

Eisen aan de duikgids.
Het is geen geheim dat je voor Egypte het beste PADI opgeleid kunt zijn. Heb je het niveau instructeur dan kun je terecht op de 10-tallen duikcentra in de toeristische plaatsen. Bedenk dan wel dat je het overgrote deel van je dagen zult doorbrengen in een leslokaal en de ondiepte van het strand en het zwembad. Zij werken als gids op een dagboot en met veel geluk als duikgids op een safariboot. Het wereldje is klein en om op een goeie boot te komen moet je een nog grotere kruiwagen hebben. Over het algemeen werken op de gerenomeerde, grotere boten een Egyptische gids en een buitenlandse gids samen als team waarbij de Egyptenaar de leiding heeft. Het komt echter ook voor dat het andersom is, afhankelijk van de ervaring van de buitenlandse divemaster.

Je avontuur begint in Europa waar je bent opgeleid als Divemaster en beschikt over ruime ervaring in het begeleiden van toeristen. Je zorgt voor een bewijs van duikkeuring en je bent lid van PADI Europe. Hier sluit je het beste ook meteen maar een verzekering af.

Het aanvragen van een werkvergunning.
Tegenwoordig moet je om te werken in Egypte een werkvergunning hebben. Het aanvragen gaat als volgt:
In Egypte mag maximaal 10 procent van het personeel bestaan uit ongeschoolde buitenlandse werknemers. Voor geschoolde buitenlandse werknemers ligt dit percentage op 25 procent. Het totaal aantal ongeschoolde en geschoolde buitenlandse werknemers mag niet meer zijn dan 35 procent van het totaal aantal werknemers op de loonlijst. Buitenlandse werknemers moeten in het bezit zijn van een werkvergunning. Deze vergunning kan aangevraagd worden bij het Directorate of Manpower and Migration. De procedure voor het verkrijgen van een werkvergunning kan drie maanden in beslag nemen. De vergunning geldt meestal voor tien maanden tot een jaar.

De werkgever moet onder andere een verzoekbrief, een kopie van het paspoort van de buitenlandse werknemer, een kopie van het arbeidscontract en een 'expatriate arrival form' aan onder meer de Passport Authority en het Ministry of Manpower and Training overleggen. Het 'expatriate arrival form' is verkrijgbaar bij de General Authority for Investment and Free Zones (GAFI). Over het algemeen duurt de procedure een maand, waarna de buitenlandse werknemer per brief de goedkeuring van het Investment Security Department ontvangt. Deze brief moet met de uitslag van een hiv-test, het paspoort en het aanvraagformulier aan het Ministry of Manpower and Training overhandigd worden. De kosten van een werkvergunning zijn 1.000 Egyptische pond (ongeveer 142 euro).

CDWS-certificering.
Bij aankomst in Egypte ga je als eerste naar een ziekenhuis om een duikkeuring te ondergaan. Je moet dan al een uitnodiging hebben van een rederij om te gaan werken. Is het je gelukt om deze hobbel te nemen dan moet je naar het kantoor van de CDWS in Hurghada om een examen af te leggen. De CDWS of Chamber of Diving and Watersports werd in 2007 opgericht door de minister van Toerisme met als hoofddoel het verbeteren van de veiligheid en kwaliteit en standarisatie van de duikindustrie in Egypte. Daarnaast wilde men zich inzetten voor het behoud van de unieke wereld onder de golven van de Rode Zee. Sinds 2009 moeten alle duikcentra en safariboten voldoen aan de ISO diving standards 14467 / ISO 24803.

Het examen bestaat uit 40 vragen en is op instructeursniveau. Alles draait om veiligheid en begeleiden van de toeristen. Onderschat dit examen niet want ze nemen het zeer serieus en hebben geen compassie als je fouten maakt. Eenmaal geslaagd betaal je 15 euro (in 2008) en krijg je een tijdelijke pas. Deze heb je nodig als je aan boord gaat. Vooral in het Zuiden is het regel dat de kustwacht alle papieren komt controleren voordat de boot de haven mag verlaten. Dit geldt niet alleen voor de duikgidsen maar ook voor de kapitein, de crew en de toeristen! Slechte papieren zorgen ervoor dat je eenzaam en allen kunt terugreizen naar Hurghada.

Na een week kun je de permanente gidspas ophalen die 1 jaar geldig blijft. Het jaar erop doe je telkens opnieuw examen.

Gegevens CDWS-kantoor in Hurghada:

265A, El Kawthar, Hurghada
Red Sea, Egypt
Phone    : (+20)3462563 -4
Fax        : (+20)3462562
Mobile    : (+20)10 38 006 85 / (+20)10 38 009 28



Egypte, land van Farao's, de Nijl en de Rode Zee.
Wie aan Egypte denkt zal in eerste instantie beelden oproepen van piramides, tempels, droge woestijnen en de Nijl die als een groene ketting door het land slingert. Het land grenst in het Oosten aan de Rode Zee en laat dit nou juist één van de meest kleurrijke zeeën ter wereld zijn die de harten van vele duizenden duikers voorgoed heeft gewonnen. Het kristalheldere water, de kleurige koralen en grote verscheidenheid aan tropische vissen heeft het tourisme van Egypte gemaakt zoals het is. Hurghada en Sharm el Sheikh zijn de meest bekende badplaatsen maar namen als Marsa Alam, The Brother Islands, St. John's, Daedalus Reef en Elphinstone zijn namen die de meeste duikers zo kunnen noemen als topspots om hun vakantie door te brengen. Reis mee in wellicht de mooiste duikbestemming ter wereld. Hieronder kun je informatie vinden over de meest bekende duikplaatsen, de tientallen wrakken die verscholen zijn onder de golven en achtergrondinformatie over het duiken in zijn algemeenheid in dit prachtige land.
Behalve sanitair is de bluespotted stingray gemakkelijk te vinden.
Ook schildpadden kom je meestal wel tegen.
Ontelbare toiletpotten, wasbakken en badkuipen.
Het leven als gids aan boord van een Live-aboard.
Overleef je de controle door de kustwacht dan krijg je met de kapitein te maken die altijd de baas blijft over schip en duikactiviteiten. Het is verstandig om de eerste tijd met een ervaren gids op te trekken om de duikstekken te leren kennen en het leven aan boord.

Als duikgids begeleid je de toeristen vaak al vanaf het vliegveld en ben je verantwoordelijk voor het reilen en zeilen tijden de week aan boord. In de praktijk betekent het dat van s'-ochtends vroeg tot s'-avonds laat voor ieder wissewasje kunt opdraven. Echter, als je in je vak gelooft dan doe je dit met alle plezier. Begint het te irriteren dat je alweer moet komen omdat het toilet verstopt zit dan word het tijd om te vertrekken.

Wat duiken betreft kom je als gids flink aan je trekken. Meestal begint de eerste duik zo rond een uurtje of 6 en dan heb je de briefing al achter de rug. Serieuze kapiteins verlangen in het Zuiden dat een van de 2 gidsen aan boord blijft als de Zodiacs worden gebruikt. Dit betekent voor de gids die meegaat met de duik dat hij wel tot 20 duikers moet begeleiden en in de gaten moet houden. Vooral dat laatste is erg vermoeiend.

Een truc is om heel snel te bepalen wie de gevorderde duikers zijn en wie meer aandacht nodig hebben. Een gevorderde groep kan zelfstandig de duik maken maar besef dan wel dat je als gids verantwoordelijk blijft. Ook kun je ervoor kiezen om groepjes te mixen en onervaren buddy's aan ervaren buddy's te koppelen.

Je kunt je voorstellen dat je de kans loopt tegen een haantje (of erger nog, een groep haantjes) aan te lopen die de macht van je willen overnemen. Zij zijn immers de betalende toeristen en de klant is immers koning. Dit gaat niet werken en het is dan zaak om de pikorde snel te herstellen. Een tip is om er een grap van te maken maar wel even duidelijk te maken dat de gids kan beslissen om terug te gaan naar de haven.

Als je oog hebt voor service dan zul je merken dat de groep je gaat waarderen. Het is een kunst om je te mengen in de groep maar toch voldoende afstand weet te houden als het nodig is. Vakkundige gidsen die servicegevoelig zijn en een goeie band opbouwen met de groep krijgen over het algemeen de beste fooien!

Het lang begeerde vak van duikgids kent ook wat minder leuke kanten. Je loopt altijd het ricico tegen een groep aan te lopen die zich niet aanpassen aan de regeltjes van het schip en de duikgidsen. Dan duurt een week lang en is de beloning een karig tipje en een stille aftocht naar het vliegveld. Heb je echter het respect verdiend dan kun je terugkijken op een gezellige week duiken met gezellige momenten.

Je zult merken dat er altijd wel toeristen zijn die jou zien als praatpaal om hun problemen thuis te bespreken. Een goeie gids is dokter, psycholoog en sociaal werker tegelijkertijd en soms gaat dat vervelen. Het beste is om het niet te laten merken en hopen dat ze snel iemand anders vinden om hun problemen mee te bespreken.

Als de drank is in de man, dan is de wijsheid in de kan. Dit geldt zeker ook aan boord en tijdens het duiken. De sfeer is verpest en de duikplanning komt in gevaar. Ga discussies over wel niet duiken niet uit de weg en geef een waarschuwing dat je een duikverbod geeft als duikers overmatig aan de drank gaan of tussen de duiken door alcohol drinken. Immers, jij blijft onder en boven water verantwoordelijk, ook in dit geval.

Onervaren duikers of duikers die lang niet hebben gedoken kunnen in de problemen komen onder water. Het is dan de taak van de gids om razendsnel te handelen. Het kan gebeuren bijvoorbeeld dat een buddypaar onbewust te diep gaat. Je zult ze dan moeten gaan halen. Ook in geval van een ongewilde plotselinge opstijging moet je razendsnel ingrijpen. Bedenk dan wel dat de eigen veiligheid voorop staat. Alles heeft zijn grenzen!

In gebieden waar veel stroming staat is het gebruikelijk dat een gids de stroming check voordat de gasten te water gaan. Het doel hiervan is de stroming te checken en aan de Zodiacs door te geven waar ze je weer mogen verwachten. Het kan zo maar gebeuren dat je alleen in het water ligt in een water waar Oceanic Whitetips cruisen aan de oppervlakte. Je bent alleen en een makkelijk doelwit. Blijf kalm en doe gewoon je ding.

Meest gevoerde discussie is het onderwerp diepe duiken. Sommige gasten weigeren zich aan de dieptes te houden die door de overheid zijn voorgeschreven. Ook nu weer ben jij als gids verantwoordelijk maar je kunt de gasten vooraf vertellen dat de Kustwacht altijd de bevoegdheid heeft om de duikcomputers te controleren en dat het duiken voorbij is als zaken niet kloppen. Nog een goed argument is de waarschuwing dat de verzekering de decompressietank niet zal vergoeden als blijkt dat er te diep is gedoken.

Als gids zorg je altijd voor gepaste afstand tussen jou en de gasten. Dit betekent dat je tijdens het eten wacht tot alle gasten hebben opgeschept. Eten doe je aan een apart tafeltje of de gasten moeten je vragen om aan te schuiven. Soms heb je pech en dan is het eten op voor je aan de beurt bent. Een goeie relatie met de kok is dan goud waard.

De duikcrew die de flessen vult, de gasten helpt met aan- en uitkleden en de Zodiacs bestuurt is de ruggegraat van de duikgidsen aan boord. Een goeie relatie is dan ook een slimme manier om altijd te kunnen rekenen op hulp als er zich iets voordoet.

Als je de week hebt overleefd dan kun je met een goed gevulde knip en een goed humeur terug gaan naar Hurghada of op de boot blijven. Pappa's Bar in Hurghada is de plek waar de scene van de oude stompen zich afspeelt. Vooral de buitenlandse gidsen komen hier tussen de tochten door samen om bij te praten.

Voor je het weet ben je volledig ingeburgerd in het duikwereldje in Egypte dat niet alleen heel klein is maar ook meedogenloos omgaat met gidsen die er met de pet naar gooien. Voor jou 10 anderen is het motto. Een goeie gids verdient ongeveer 500 dollar per maand. Voor de beginner kan de gage varieren van kost en inwoning tot een paar honderd dollar.

Mijn ervaring zijn grotendeels zeer positief maar ik had het geluk terecht te komen bij een goeie rederij, een top boot en dito bemanning en een zeer gedreven en ervaren gids die met een knipoog de kneepjes van het vak wilde overdragen.
    




3. Duiken voor de kust van Hurghada.
De meeste Egyptegangers maken kennis met Egypte als ze aankomen op het vliegveld van Hurghada. Deze badplaats is van oorsprong een klein vissersdorpje maar door de sterke toename van het toerisme in Egypte is het inmiddels uitgegroeid tot de nummer 1 badplaats.

Ook bij duikers is Hurghada een favoriete bestemming geworden alhoewel de laatste jaren vooral duikreizen naar de riffen in het Zuiden sterk in opkomst zijn. Ervaren duikers doen vaak een  beetje minachtend over de duikstekken in deze omgeving. Toch zijn er ook dicht bij de kust hele mooie duikstekken te vinden met prachtige riffen. Ook kun je van alles verwachten onder water zoals dolfijnen, walvishaaien en zelfs manta´s. Hieronder worden enkele mooie duikstekken beschreven die je met dagboten kunt bezoeken:

Umm Gammar.
Bij dit eiland kun je aan beide kanten mooie duiken maken. Aan de zuidkant ligt een plateau. Meestal start hier de duik om richting het Oosten naar een drop-off te zwemmen en van daaruit verder naar het Noorden te gaan langs een steile wand. Er staan 3 koraaltorens die niet ver van elkaar af liggen. Hierna kun je terugzwemmen met de stroming richting het plateau. Op dit plateau zijn veel zachte koralen te vinden en is er kans om een schildpad tegen te komen. Stromingsduiken zijn mogelijk aan de West- of Oostkant.

 
 
 
4. Duiken in Safaga.
Safaga ligt ten zuiden van Hurghada, op ongeveer 3 kwartier rijden. het is een rustig dorp met een middelgrote haven. Je kunt als uitvalsbasis kiezen voor het kleine hotelletje van Nemo Divers die zowel kantduiken als boorduiken aanbieden. Het huisrif van Nemo kan heel erg verrassend zijn! Wij zagen er een joekel van een baars en een gitaarrog. Maar, als je dan toch in Safaga bent mag je deze 3 duikstekken niet missen:

Het wrak van de Salem Express.
De Salem Express spreekt bij veel duikers erg tot de verbeelding. Dit heeft te maken met de dramatische ondergang van deze flink uit de kluiten gewassen veerboot die op16 december 1991 onderweg was naar Safaga. Aan boord waren voor het merendeel Egyptische pelgrims die net een bezoek aan Mekka hadden gebracht. De kapitein, de zeer ervaren Hassan Moro, kende de omgeving op zijn duimpje en als één van de weinige durfde hij het aan om tussen het gevaarlijke Hyndman rif en het vaste land door te varen. Er omheen varen zou 2 uur meer kosten.

Door zwaar weer is het schip uit koers geraakt en met een rotklap op het zuidelijkste puntje van het rif is terecht gekomen. Door de botsing met het rif is de grote vizierdeur van de boeg open gebarsten waardoor het water met een enorme snelheid naar binnen kwam. Binnen 20 minuten was het schip gezonken en men kreeg geen kans meer om de reddingsboten te strijken. Van de ruim 650 mensen aan boord wisten slechts 180 het land zwemmend te bereiken.

De bodem ligt hier op 32 meter diepte en het imposante wrak ligt op stuurboordzijde met de boeg richting Safaga. Rondom het wrak zie je persoonlijke bezittingen liggen en resten van de reddingsboten. Penetreren van het wrak is verboden maar het gebeurt toch. De achterste laaddeur staat bijna helemaal open en hierlangs kun je naar binnen zwemmen. Realiseer je dat ook dit schip een zeemansgraf is en dat er waarschijnlijk nog steeds resten van mensen in het schip liggen. Aan de buitenzijde is voldoende te zien om een mooie duik te maken. In ieder geval redenen genoeg om niet naar binnen te gaan!



Het HEPCA monument bij Abu Ramada.
Grote scholen vis in "Het Aquarium."
 
Giftun Island.
De wand langs dit eiland is uitermate geschikt voor eenvoudige driftduiken. Als je wat dieper gaat kun je genieten van de prachtige Gorgonia's. Op het einde van de duik kom je bij 2 plateau's waar het wemelt van het leven. Ook heb je hier kans om tonijnen voorbij te zien schieten. Soms is het erg druk aan de zuidzijde met dagboten die honderden snorkelaars bij zich hebben.

Umm Gamar.
Dit offshore-eiland biedt fraaie duiklokaties aan beide zijden van het eiland. De zuidkant heeft een plateau en meestal start de duik hier om richting het oosten te driften. Niet ver van elkaar kom je dan 3 koraaltorens.

Huisrif Triton Empire Beach.
In het oude gedeelte van Hurghada ligt het familiehotel Triton Empire Beach. Vroeger had Easy Divers hier een basis maar tegenwoordig is dit in gebruik bij Deep Divers, een duikcentrum met Nederlands management. De duikstek voor het strand is heel bijzonder; op ongeveer 17 meter ligt een brede strook zeegras waar je zonder veel moeite meerdere zeepaardjes kunt vinden. Ook is er een oude pier die met zijn gebroken palen een mooi decor vormt voor de vissen die er zich verschuilen.
Eén van de vele zeepaardjes op Triton House Reef.
Voor wat meer koraal pak je gewoon een dagboot.
Careless Reef.
Vlakbij Gamar ligt Carless Reef dat bestaat uit 2 grote 'ergs' die oprijzen vanaf het grote plateau. Het gebied is onbeschermd en kan enkel bereikt worden tijdens goed weer. De oppervlaktestroming komt meestal vanuit het noorden maar onderwater is ze vrij onvoorspelbaar. In het noorden is er de drop-off en het zuiden heeft een langzaam aflopende bodem met verschillende koraaltorentjes. Het hele gebied heeft veel grote murenen en soms vindt je er wittiprifhaaien of met heeeeeeel veel geluk hamerhaaien.

Gota Abu Ramada.
Deze stek wordt ook wel "Het aquarium" genoemd! Het is is een middelgroot, ovaal rif met een ondiepe, vlakke zandbodem eromheen.  Het is een populaire site voor de dagboten uit Hurghada.  De ondiepe zee (ongeveer 10 meter op de zeebodem aan de basis van het rif) maken het een ideale plek voor beginners maar er is eigenlijk voor iedere duiker wel iets interessants te bekijken. De meest populaire stek is Abu Ramada South. Hier kom je dus, behalve heel veel snorkelaars, ook veel introduikers tegen.

Ubu Ramada wordt ook wel "Het Aquarium"genoemd. vanwege de grote scholen vis die er meestal vroeg in de ochtend tegen het rif aanzwemmen. Ondanks de vele toeristen kent deze duikstek nog hele mooie koralen. Je kunt er ook het eerste onderwatermonument voor haaien vinden dat door HEPCA is geplaatst in het kader van aandacht voor de bescherming van de haaien in de Rode Zee. Eaglerays, octupussen en triggervissen komen algemeen voor.
Het wrak van de El Mina.
Vlak voor de nieuwe Marina ligt het wrak van een Egyptische mijnenveger die in 1969 door de Israelische luchtmacht werd gezonken. Ze ligt op 30m diepte op een vlakke bodem. De stroming is vaak sterk rond het wrak en het zicht kan slecht zijn. Het wrak is 70 meter lang met aan stuurboordzijde het gat waar de raket is ingeslagen. Het wrak mag niet gepenetreerd worden omdat het onstabiel is. Er is weinig koraalgroei en het wrak maakt daardoor een trieste indruk. Toch kun je er best een duikje maken zonder jezelf te hoeven vervelen.

Het wrak van de El Mina ligt op een steenworp afstand van de nieuwe haven en is een leuke laatste duik als je terugkomt van een Live-aboard.
De Salem Express kende een dramatische laatste reis. Tijdens de duik voel je de trieste sfeer uit het wrak komen.
 
Tobia Arba (7 pillars).
Maar liefst 7 prachtig begroeide pilaren staan vlak naast elkaar waardoor een heel fraai geheel ontstaat als je rond de pilaren zwemt. Heel veel softcorals en vis zul je tijdens deze ondiepe duik gaan zien en de vele overhangs en doorsteekjes geven deze plek een bijzondere rijkdom. Tijdens nachtduiken worden duikers vaak gevolgd door hele scholen schorpioenvissen die het heerlijk vinden om te jagen in de lampen. Oppassen geblazen dus!

Panaroma Reef.
Dit is een groot ovaalvormig rif voor de kust van Safaga. Meestal maak je hier een driftduik van Noord naar Zuid waarbij je de duik eindigt op het grote plateau aan de zuidkant. Jaren geleden leefde er een familie Napoleonvissen waarvan het mannetje enorm groot was. Je kunt hier met een beetje geluk ook haaien voorbij zien cruisen.
5. Port Ghalib.
Port Ghalib is als één groot bouwproject verrezen uit de woestijn langs 18 kilometer kustlijn.Door buitenlandse investeerders en archtecten aan te trekken moet Port Ghalib luxe en weelde uitstralen. Hetzelfde geldt voor de haven waar veel Amerikaanse jachten inmiddels een thuis hebben gevonden. Helaas zijn de havengelden zo duur geworden dat de meeste live-aboards de haven mijden en weer terug zijn gegaan naar hun oude stekkie bij Marsa Alam.
In Memoriam Eric Claassens.
Port Ghalib 2007 heeft voor ons een bijzondere betekenis. Nadat we juist waren aangekomen in de haven van Port Ghalib, om de volgende ochtend te vertrekken naar Daedalus en Elphinstone, kreeg onze goede vriend, collega en buddy Eric Claassens een hartaanval, waarna hij kort erna overleed. Onze hechte duikgroep was verslagen door dit groot verlies. Eric was een toffe vent die altijd in was voor een geintje en als duiker en politieman enorm werd gewaardeerd. Eric stond altijd voor ons klaar maar we konden niets meer voor hem doen. Nooit zullen we hem vergeten en Port Ghalib staat voor altijd in ons geheugen gegrift.

6. Marsa Alam.
Marsa Alam is de haven bij uitstek voor liveaboards naar St. John's Reef of Zabargad Island. Ook tochten naar The Brothers, Daedalus en Elphinstone vertrekken vaak vanuit Marsa Alam. Eigenlijk is er geen haven en gaan de toeristen aan boord met een zodiac als ze door de bus op een stoffig pad zijn afgezet. Hieronder bespreek ik de meest bijzondere duiklokaties die vanaf Marsa Alam bereikt kunnen worden met een Liveaboard.



 
Ook al zie je geen Dugong, de zeeschildpadden zijn zeker geen blik minder waard. Ruim een half uur hebben we genoten van deze grote jongens.
Marsa Abu Dabbab.
Marsa betekent "open baai" en staat voor een kleine baai die in verbinding staat met open water. Marsa Abu Dabbab ontleent zijn naam aan de nabijgelegen duikplaatsen van Abu Dabbab. Je zult er, met uitzondering van de zijkanten van de baai, weinig koraal vinden. De bodem is zanderig en bedekt met zeegras. Het zicht is er vaak slecht. Toch heeft deze duikplaats een ongeloofelijke aantrekkingskracht op duikers door de aanwezigheid van Dugongs, grote groene zeeschildpadden en gitaarroggen. Je kunt hier trouwens ook vanaf de kant duiken.

Deze duik wordt vaak gedaan als laatste duik van een zuidsafari, op weg terug naar port Galeb. Dieper duiken dan 15 meter heeft hier geen zin maar de duikers komen dan ook voor de Dugong. Een goed duikplan begint bij de zuidelijke ingang van de baai. In ondiep water heb je de grootste kans op grazende schildpadden of gitaarroggen. De grote groene schildpadden voeden zich met het zeegras en hebben meestal gezelschap van grote Remora's. De Dugong is uniek voor deze site en met een klein beetje geluk kom je hem in iets dieper water tegen. Wij hadden helaas pech want juist toen we na een lange duik terug aan boord kwamen zagen we meneer aan de oppervlakte.


Shaab Marsa Alam.
Dit niervormige rif ligt op een ongeveer 2 km. lang plateau. Vaak worden hier de checkdives gedaan bij Liveaboards naar het Zuiden of Deadalus. Het rif is van noord naar zuid ongeveer 300 m lang . Over de zandbodem aan de westkant van het rif kunnen rustige duiken worden gemaakt tussen grote koraalblokken. De koralen zijn hier nog prachtig van kleur en in alle variaties aanwezig.


 
Elphinstone.
Een wereldberoemd rif, vooral door de vele ontmoeting met Oceanic Whitetip haaien, Tijgerhaaien en Hamerhaaien. Aan de Noordzijde van dit 300 meter lange rif ligt een plateau waar vaak rifhaaien rondcruisen. Het Zuidplateau bruist van het leven en koralen. Ook is er een grot tussen de 50- en 60 meter diepte. Elphinstone heeft alles, ook drukte onder water omdat dagduikers met ribs vanaf de wal naar het rif komen.

Daedalus Reef.
Daedalus Reef of Abu Kizan is het rif dat het verste uit de kust ligt in de Egyptische Rode Zee. Het ligt op ongeveer 52 zeemijl (= 96 km) ten oosten van Marsa Alam. Dit kleine, geïsoleerde rif is bijna halverwege naar Saudi-Arabië. Het eiland is 450 meter lang en 100 meter breed. Op het rif is een permanent bemande vuurtoren. De boottocht naar het rif duurt ongeveer 6 uur vanaf Marsa Alam maar is de moeite waard omdat de kans op grote vis sterk aanwezig is. Hamerhaaien, mantaroggen en Oceanics zijn regelmatige bezoekers van het rif en rond de steile wanden is er een grote verscheidenheid aan leven. De muren aan de Noorzijde behoren tot de mooiste in de Rode Zee. De stroming kan erg sterk zijn. Typisch van Daedalus zijn de grote en ongerepte harde koraalformaties, en de mogelijkheid om hamerhaaien ter plaatse (in het bijzonder op de noordpunt). Voshaaien, manta's en walvishaaien kunnen hier trouwens ook worden gespot.

St John's Reef, St. John's Cave.
Eén van mijn absolute favorieten. Het rif is L-vormig met een groot aantal kleinere blokken en ontelbare doorgangen. Binnen het rif zijn gangen, grotten en tunnels, waarvan er verscheidene geen directe toegang geven tot het oppervlak. Er zijn altijd kleine openingen waardoor licht naar binnen komt en waardoor de grotten een magische schoonheid hebben. Mocht je in de buurt zijn, nooit overslaan!


Diving Egypte - Rode Zee